Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Türkiye’nin ilk yerli ve milli haberleşme uydusu Türksat 6A’nın devreye alınmasıyla birlikte ülkenin uzay alanında önemli bir eşiği geçtiğini belirtti. Bakan Uraloğlu, Türksat 6A sayesinde kazanılan mühendislik deneyimi, teknolojik altyapı ve nitelikli insan kaynağının Türkiye’yi daha ileri hedeflere taşıyacağını vurguladı. Bu kapsamda, Türksat 7A uydusunun üretimi için hazırlıkların tamamlandığını duyurdu.

Uraloğlu, Türksat 7A’nın, Türksat 6A’dan çok daha gelişmiş teknolojik özelliklere sahip olmasının hedeflendiğini belirterek, bu yeni projeyle Türkiye’nin uzaydaki iddiasının güçlendiğini söyledi. Türksat 7A’nın üretim sürecine yönelik ilk hazırlıkların Türksat AŞ tarafından başlatıldığını ve ihale sürecinin tamamlandığını ifade etti. Ayrıca, bu projede yer alacak Türk firmalarının güçlü bir iş birliği içinde çalışarak, dünya çapındaki uydu ve uzay şirketleriyle rekabet edebilecek seviyeye ulaşmalarının amaçlandığını dile getirdi.

Başkan Hayrettin Özaydın’ı,  Ataşehir merkez ofisinde ziyaret eden Av. Arb. Aysel Ölçen Aydıner ve Av. Fikret Bircan ile, telekomünikasyon sektörünün hukuki boyutu, halka arz süreçleri, yatırımcı ilişkileri ve sektörün gelecek vizyonu üzerine kapsamlı bir görüşme gerçekleştirdik.

Sayın Aydıner’in 25 yılı aşkın kurumsal ve sermaye piyasası tecrübesi ile Sn. Bircan’ın sektörel hukuki birikimi çerçevesinde, önümüzdeki dönemde hayata geçebilecek iş birlikleri ve projeler üzerine değerlendirmelerde bulunuldu.

Nazik ziyaretleri ve değerli katkıları için kendilerine teşekkür ederiz.

Türkiye ve Dünyada Televizyon İzleme Alışkanlıkları

Son yirmi yılda, ekran temelli medya tüketimi modern yaşamın en dönüştürücü unsurlarından biri haline gelmiştir. Televizyondan dijital yayın platformlarına kadar uzanan bu süreçte; ne izlediğimiz, ne sıklıkla izlediğimiz ve neden izlediğimiz gibi unsurlar köklü biçimde değişmiştir. Bu dönüşüm, teknolojik, psikolojik, sosyolojik ve kültürel faktörlerin karmaşık etkileşimiyle şekillenmiştir. Bu makalede, Türkiye ve dünya genelindeki ekran izleme alışkanlıkları, doğrulanabilir istatistiksel verilerle son 20 yıl üzerinden analiz edilmekte; ayrıca önümüzdeki 5, 10 ve 20 yıl için öngörüsel bir simülasyon sunulmaktadır.

2025 itibarıyla Türkiye’de kişi başına günlük ortalama ekran süresi 7 saat 24 dakikaya ulaşmıştır. Bu rakam, 2024 yılına göre 16 dakikalık bir artışı temsil etmekte ve son 20 yılda istikrarlı bir yükseliş trendini yansıtmaktadır. Özellikle 1997–2012 doğumlu Z kuşağı, günde ortalama 9 saatini ekran başında geçirmektedir. Buna karşın, 55 yaş ve üzeri bireylerde ekran süresi belirgin biçimde daha düşüktür. Eğitim düzeyi de bu alışkanlıkta etkili bir faktördür; daha düşük eğitim seviyesine sahip bireylerin ekran başında geçirdikleri süre, yüksek eğitimlilere kıyasla daha fazladır. Türkiye’de içerik tercihleri incelendiğinde, televizyon dizileri ve gündüz kuşağı programlarının öne çıktığı görülmektedir. Çocuklar ve ergenler ise hem geleneksel televizyon hem de dijital medya içeriklerinden giderek daha fazla etkilenmekte, özellikle ilkokul çağındaki çocuklar en çok maruz kalan grup olarak öne çıkmaktadır.

Dünya’da Televizyon İzleme Süresi

Küresel ölçekte bakıldığında, 2025 itibarıyla dünya genelinde kişi başına günlük ortalama ekran süresi yaklaşık 6 saat 40 dakikadır. Ancak bu ortalamalar ülkelere göre ciddi farklılıklar göstermektedir. Güney Afrika, 9 saat 24 dakikalık günlük ortalama ekran süresi ile dünyanın en yüksek ekran süresine sahip ülkesidir. Buna karşın, Japonya bu alanda en düşük seviyededir ve günde sadece 3 saat 56 dakika ekran başında vakit geçirilmektedir. Türkiye ise 7 saat 24 dakikalık ortalama ile yüksek ekran süresine sahip ülkeler arasında yer almaktadır. Yaş grupları bazında incelendiğinde, Türkiye ile benzer şekilde dünya genelinde de Z kuşağı bireyleri ekran başında günlük yaklaşık 9 saat geçirmektedir. Dahası, 0–2 yaş arası bebeklerin neredeyse %49’u düzenli olarak akıllı telefonlarla etkileşim kurmaktadır; bu durum özellikle eğitimciler ve sağlık uzmanları arasında kaygı yaratmaktadır.

Ekran süresindeki bu artışın nedenleri çok boyutludur. Psikolojik açıdan bakıldığında, özellikle 2–17 yaş arası çocuklarda aşırı ekran kullanımı, merak duygusunun azalması, öz denetimin zayıflaması ve duygusal dengesizlik gibi sorunlarla ilişkilendirilmektedir. Bu durum, uzun vadede ruh sağlığı ve sosyal gelişim açısından riskler barındırmaktadır. Sosyolojik olarak, artan dijitalleşme geleneksel insan ilişkilerinin yerini almış; COVID-19 pandemisi bu süreci daha da hızlandırarak sosyal, eğitsel ve mesleki etkileşimlerin büyük ölçüde ekranlara taşınmasına neden olmuştur. Kültürel açıdan ise, içerik çeşitliliğinin artması ve dijital platformların her yerden erişilebilir hale gelmesi, bireyleri daha uzun süre ekran karşısında tutmaktadır. Teknolojik gelişmeler ise bu sürecin temel taşıdır. Özellikle akıllı telefon ve tabletlerin yaygınlaşması, ekran temelli medya tüketimini her an ulaşılabilir hale getirmiş; ekran kullanımı, günlük yaşamın ayrılmaz bir parçası olmuştur.

Mevcut Veriler Doğrultusunda Önümüzdeki Yılların Tahmini Televizyon İzleme Projeksiyonu

Mevcut veriler ışığında, önümüzdeki yıllara ilişkin öngörüler yapmak mümkündür. Türkiye’de 2030 yılına kadar günlük ortalama ekran süresinin 7 saat 45 dakikaya çıkması beklenmektedir. 2035 yılında bu sürenin 8 saat 15 dakikaya ulaşması, 2045’te ise 9 saat 30 dakikayı aşması öngörülmektedir. Küresel ölçekte de benzer bir tablo söz konusudur. Dünya genelinde ekran süresinin önümüzdeki 5 yıl içinde 7 saat 15 dakikaya, 10 yıl içinde 8 saat 30 dakikaya, 20 yıl içinde ise 10 saat 30 dakikaya yükselmesi beklenmektedir. Bu projeksiyonlar; teknolojiye erişim, dijital medya tüketim alışkanlıkları ve demografik eğilimler temel alınarak oluşturulmuştur.

Sonuç olarak, televizyon ve ekran izleme alışkanlıkları son 20 yılda yalnızca teknolojik değil; aynı zamanda toplumsal, kültürel ve psikolojik dinamikler üzerinden de büyük bir dönüşüm geçirmiştir. Bu eğilimin önümüzdeki yıllarda da devam edeceği açıktır. Ancak bireylerin ve toplumların, özellikle çocuklar ve gençler gibi kırılgan grupları göz önünde bulundurarak, ekran kullanımının potansiyel zararlarını azaltmaya yönelik bilinçli stratejiler geliştirmesi büyük önem taşımaktadır. Gelecekte mesele yalnızca ne kadar süre izlediğimiz değil; neyi, neden ve nasıl izlediğimiz olacaktır.
HedefKoç Danışmanlık Dr. Uzman Psikolog H. Mert Özaydın

Karasal yayın: vericiler sayesinde yayınların havaya aktarılarak, çatı antenleri ile TV’lerde izlenmesidir. Bu sistem en ekonomik ve sosyal devlet tv yayıncılık sistemidir. Kapsadığı frekans çok değerli olduğundan yayınların karasalda dijital olarak aktarılması hem daha az frekans tahsisi hem de daha kaliteli yayın izleme imkanı sağlamaktadır.

Teknik adı; DVB-T ; Karasal televizyon, televizyon sinyalinin, bir televizyon istasyonunun karasal vericisinden, bir vericinin bulunduğu bir televizyon alıcısına radyo dalgaları ile iletildiği bir televizyon yayını türüdür.

Ve bu teknolojinin bir üst versiyonu şifreleme sistemi farklı olan DVB- T2

” Dijital Video Yayıncılığı – İkinci Nesil Karasal ” ifadesinin kısaltmasıdır. DVB konsorsiyumu tarafından yayınlanan ve dijital karasal televizyonun yayın iletimi için tasarlanmış olan DVB-T televizyon standardının yeni şifreleme modeli uzantısıdır.

Dijital karasal televizyon (DTTV, DTT veya DTTB), dijital televizyon ve karasal televizyon için bir teknolojidir. Karasal televizyon istasyonları, televizyon içeriğini radyo dalgalarıyla tüketicilerin konutlarındaki televizyonlara dijital formatta yayınlamaktadır.

Türkiye, 2006 yılının başından itibaren karasal sayısal yayına geçmiş durumdadır. Lüksemburg merkezli  Sisvel’in patentlendiği teknoloji olan  DVB-T2 sistemi, tüm TV üreticilerini lisanslayarak haklı rekabet ortamı oluşturmaya gayret etmektedir.

Dijital Video Yayıncılığı – Karasal 2 (“DVB-T2”) standardı, karasal ağlarda dijital televizyon yayını için en gelişmiş olanıdır. DVB-T ile karşılaştırıldığında iletim kapasitesinde önemli bir artış sunar. Kapasite artışı olduğundan planlanan tüm TV yayınları ve yeni nesil PAY TV platformlarına da yer sağlayacaktır.

DVB-T2 standardı, 2008 yılında Avrupa Telekomünikasyon Standartları Enstitüsü (“ETSI”) tarafından resmi bir standarda dönüştürülmüştür. Onaylı üreticiler www.dvb.org adresinde yayınlanmaktadır.

Ülkemizde Sisvel lisanslı 6 firma var. Çin’de üretici olan 10 firma da Türkiye için alt lisans ile yetki vermektedir. Bu lisans bedeli, her TV için ortalama 30 Euro’dur. Üreticiler bu lisans ile üretim yaptıklarında, ürünlerine DVB-T2 teknolojisini ekleyerek son tüketicilere sunmaktadır.

Bazı üreticiler aynı teknolojiyi ürünlerinde barındırmakta ve sistem lisansı ödememek için sistemi kapalı olarak tüketiciye sunabilmektedir.

Sonuç olarak, dünyanın büyük bir bölümünde tercih edilen yayın teknolojisi olan DVB-T2’yi uygulayan TV ve set üstü kutu üreten şirketler bu teknolojiyi ürünlerinde kullanıyorlar.

Ülkemizde KARASAL DİGİTAL yaygın olmasa da DVB-T2  özellikli cihazlar, kablo TV yayınlarının olduğu ve kapalı devre yayın sisteminde de kullanılmaktadır.

Ülkemizde karasal yayın KULE A.Ş. tarafından yürütülmektedir. Yayınların karasal dijital olarak tüketiciye ulaştırılması programı yine evlerde kullanılan TV’lerin bu teknolojiye hazır olması ile mümkün olabilecektir.

Ülkemizde 53 milyon noktada TV izlenmektedir. Ülkemizde en büyük üretim kapasitesine sahip 11 firmamızın yılda ürettiği ve yurt dışı yurt içi satışını yaptığı son beş yılda ortalama 75 milyon TV üretimi yapılmıştır. Bu üretimi yapılan TV’lerin 12 milyonu iç piyasada ülkemiz içinde satışı gerçekleşmiştir. Evvelce satılan TV’lerde zaten karasal yayın izleme teknolojisi mevcuttu. Son 5 yılda imalatı yapılan tüm TV’lerde DVB-T2 teknolojisi dahil edilmektedir.

Özellikle kesintisiz yayın izleme ve frekans değişimi gerekmeden TV izleme hizmeti sağlayan DVB-T2 sisteminin ülkemizde yaygınlaşması ve TV kanallarının bu teknolojiyi tercih etmesi hem tüketicinin vatandaş arasında karlı görüntü olarak bilinen sinyal dalgalanması olmasını engelleyecek ve hem de ülkede aynı TV kanalının aynı frekansta izlenmesini sağlayacaktır.

DVB-T2 yayıncılık TUYAD derneği üyelerinin de son dönemde beklediği yeni teknolojik heyecan olacak ve daha çok TV kanallarının karasal sistemde çanak anten ve internet gerekmeden izlenmesini sağlayacaktır.
HedefKoç Danışmanlık Dr. Uzman Psikolog H. Mert Özaydın